Araştırma Yöntem ve Teknikleri

Immanuel Kant: iki tarafın ortasında. Bilginin kaynağı varlık yani nesnel dünya var. Deneyin olmasını sağlayan akıldır. Maddenin bilgisini ampirik deneyi aklımızda gerçekleştirebiliriz.

Fatih YILDIZ
4 min readApr 13, 2020

HEGEL : idealizmin içinde kalacak. Diyalektiğin özü her şey değişir. İdealizm gerçeği bilinçle açıklamak. Nesneldir. Dışarıda nesnel dünya var. Görünüm ile öz bir aradadır. Örnek; keki beğendiğimin kanıtı onu yememdir. Gerçekliğin bilgisinin mekanda ve zamanda ayıramazsın. An değil, süreklilik vardır.

İDEALİZM: GERÇEĞİ BİLİNÇ OLUŞTURUR DER.

DİYALEKTİK MATERYALİZM; **Gerçeği belirleyenin biz olmadığımızı gerçekliğin bizi belirlediğini söyler. Bilincimizi belirleyen şey varlıktır.** Toplumsal varlığımız bizim gerçekliğimizi belirler. Toplumun üreticilerle ilişkileri de toplumdaki varlığımızı belirler. Gerçek dünyanın belirlediği bilinç vardır. İçinde bulunduğumuz toplum bizi etkiler. Toplumsal değerler biz etkiler ama değişmez değildir değişir.

Gelenekler nasıl ortaya çıkmıştır?

Gelenek: düşünceden oluşmuştur. Yapılagelişten kaynaklı yerleşmiştir. Düşünceler değişince değişir. Gelenek bilinçle kaybolur. İdealizm, gerçeği değiştirme bilinci değiştirme der. İdealistler toplumsal varlıklara bakmaz, bireye bakar.

Hegel, kavramlar gerçeği yansıtır der. Kavramların içeriği değiştirilse düşüncelerde değişir.

Eleştirel kuram: birey üzerinden çalışırlar. Birey bilincinde her şey göreli ve parçalı ve çokludur. Bireyin temel algısı başlıca kuram olmaya başlayacaktır. Bilgi ve iktidar ilişkisine de bakarlar.

Yorumsamacı ; Birey dışı gerçek yoktur. Gerçek dildedir.

Yapısalcılar: devletin önemi yoktur sistem anarşiktir. Anarşik olduğu sürece devletler ona göre davranacaktır

Postmodernizm; Homojen ve bütünsel yapılara karşıdır. Bireyi oluşturan Bilinçaltıdır. Söylem dışı gerçek yoktur. Bilinçaltı kimliğine göre hareket edersin der.

Anket: kişinin duygu ve düşünce, inancını ve bilgisini ölçmek için yapılır. Örneklem esastır. Ankette değişkenleri kontrol altına almak gerekiyor. Örnek: havanın soğuk olması

-Anketin ölçmeye çalıştığı şeyler: Davranış kalıpları, Tutum, İnanç Fikir; Beklentiler, Karakteristikler, Kişisel sınıflandırma, Bilgi

Suskunluk sarmalı: insanlar, verdikleri cevaplar karşılığında tepki alacağını düşünerek doğru cevap vermez. Belli bir grup sürekli öne çıkıyorsa geri insanları buraya dahil olmak istiyorlardır. Sonuçlar yanlış çıkabilir. Konu karşıt görüşe ayrılmışsa insanlar mantıklı değil, duygusal cevap verebilir.

Monografi araştırması; Gerçek düşünceyi anlamak için belli bir grup seçip çok detaylı araştırma yapıyor. Suskunluk sarmalını önlemek için.

Nasıl veri toplarsın? 1. Olgusal veri; Gözlem, test edilebilir. Subjektif yok 2. Yargısal veri: insan düşünce yapısıdır, subjektif, öznel, yorum gerektiriyor.

Söylem analizinde yerinden kalkmıyorsun. Metinsel analiz var. Soru kağıdı daha özgür bırakıyor. İsimlerini yazmadıklarından daha özgür oluyor. Soru kağıdının olumsuz yönü kişi sadece soruya cevap verir. Cevabı derinleştiremiyor.

Soru kağıdı-görüşme karşılaştırması

*Görüşme daha özgür olabilir.

*Kişi okuduğunu anlamayabilir soru kağıdında.

*Görüşmede düzeltme şansın var.

*Soru kağıdında öylesine olabilir

Soru nasıl hazırlanır?

-Doğrulama soruları var sanki tekrar gibi.

-Kısaltmalardan ve yargılardan kaçınmalı.

-sorular net olmalı.

-Duygusal tanımlama olabilir.

-Yönetici SORULAR olabilir.

-Cevaplarda anlaşılabilir olmalı.

-Yanlış etkilerden kaçınılması gerekir.

-Gelecekle ilgili niyetlerini sormamak gerekir. Kişisel alana girilmemesi.

-Çift negatif yüklü sorulardan kaçının.

-Aralıksız üst üste aynı SORULAR sormayın.

Açık uçlu SORULAR; Klasik SORULAR’dır.

Kapalı uçlu dört çeşit;

1) karar bildiren SORULAR: olumlu veya olumsuz

2) cevabı belirlenmiş SORULAR

3) seçenekli SORULAR: ikiden fazla seçenek var

4) çok seçenekli ve derecelendirme SORULAR. 1–5’e kadar derecelendirilmiş SORULAR (likert soru tipi)

Açık uçlu; Kesin cevap yok. Ölçü mekanizması zor. Kişinin gerçek düşüncesini öğrenebilirsin. Okur yazar oranı düşükse zor olur. Yönlendirebilirsin sınırlayamazsınız

Bilimde Yanıltma

1)Düzensiz ve disiplinsiz araştırma (bilgi eksikliği)

2)Bilimsel sahtecilik (kötü niyet)

Şarlatanlık: bilgi sahibi olmadan bilmiş gibi yapmak

sahtekarlık: direk kötü niyet, verilerle oynayıp değiştirmek

Miles ve Hiberman Modeli (Aşkın Gerçeklik)

1)Verilerin azaltılması 2)verilerin sunulması (bilgi düzenlemek, sıkılaştırmak ve birleştirmek) 3)Sonuçların betimlenmesi ve doğrulanması → ilk önce tespit yapmamız gerekiyor sonra teşhis yapmamız gerekir.

Kodlama: Standartlaşma yapmak. Amaç Etiketlendirme yapmak.

İki tür kod vardır; 1) Betimleme 2)Örüntü (çıkarım) kodlaması

1. Betimleme; Verilerin ne şekilde işleneceğini tarif ediyor.

2. Örüntü (çıkarım); yorumlama ve analiz yapılır.

Etno metodoloji ve konuşma analizi

Etnametodoloji dil üzerinde yoğunlaşıyor. Halkın konuşma diline. Sabit değil dinamik olduğunu ve bunların sürekli analiz edilmesini söylüyor.

Göstergebilim: Dili bir işaret olarak alıyor. Dildeki bir takım anlamları anlamak için dildeki kelimenin anlamını görüntülüyoruz. Dildeki anlamı semboller ve şekillerde aramak.

Bilgi ve Metin analizim İki teknik var. 1)Renkli boyama tekniği ; Bir takım kelimeleri renkle boyuyorsun. 2)Frekans analizi; En çok tekrar eden kelimeler bulunuyor.

Rapor Nasıl yapılır?

1) Çalışmamızda kapak olmak zorunda. Verdiğimiz kurumun amblemi olmalı.

Yaptığımız çalışmanın adı olmalı. Sağ alt köşede isim ve soyisim olmalı.

2)Şekiller listesi

3)Kısaltmalar listesi. İlk kez bir kelimeyi kullanacaksak uzun halini yazmalıyız. Kısaltmalar tek tek yazılmalı.

Giriş;

1)Kısa tanıtım ve amaç

2)Metodolojimizi anlatmalıyız

3)Bölümleri kısaca tanıtmak

Girişin uzun olması beklenmez. Girişte bulgu yok

Pozitivizm;

August Comte derki 3 tür bilgi vardır.

1)Teoloji 2)Metafizik 3) Pozitif Bilgi

Saint Simon derki; Her türlü bilimsel bilgiye ulaşılabilir. Mutlaka veri olguya dayanmalıdır, gözlemlenebilir, kontrol edebilir olmalıdır. Pozitivizm veriler olaya dayanmalı, somut olmalı der. Saint Simon’un fikirlerini Agust Komt yaymıştır. Pozitivistler neden sonuç ilişkisi arar. Her bilgi kullanılmaz. Pozitivizm nesnel bilgi var mı der. Araştırmacı önemli değil, önemli olan verilerdir. Mutlaka ve sürekli olarak bilgiler test edilmelidir derler mantıkçı pozitivistler.

İspatlanmamış veri veri değildir metafiziktir. Bu ispatlanmamış hiçbir şey birime girmez. Pozitivizm görüneni alır. Analiz yapmaz görüneni gerçek kabul eder.

Bilim birikimcidir. Pozitivizm akla uygun mantığa uygundur. Pozitivistleri metafizikten ayıran doğrulanabilir olmasıdır. Pozitivistlerde doğrulanabilir temel ölçüttür

Popper metafizik şeylerin yanlışlanamayacağını söylüyor. Buna dayanarak anlamlı, anlamsız önermeyi gereksiz buluyor.

Imre Lakatos: İspatlanabilmenin üzerinde duruyor. Araştırma programından bahsediyor. Her Araştırma programında iki tane negatif heuristik bir de pozitif heuristik var bir de Çetin Öz vardır. Her araştırma programının bir Çetin Özü vardır yani temel İddianın temel teorileri var. Çetinöz oluşturduktan sonra onu uyan Heurustiktir. Her Çetin Özü saldırıya uğrar. Bunlara cevap veriyorsa Çetin öz yaşamaya devam eder. Araştırma programında Çetinöze aykırılık olmamalıdır. Çetin öz’ün temellerini değiştirebiliyorsak araştırmayı değiştirir. Çetinözün özü güçlüyse araştırma uzun yıllar gidebilir. Araştırma programı ilerlemeci ve geliri gerilemeci’dir. İlerlemeci yeni değerler yeni olgular getirebiliyorsak diyebiliriz. Gerilemeci bunlara cevap veremeyip açıklayamamasıdır. Bir araştırma biticek sonra yenisine geçilicek.

Paul Feyerabend; Post pozitivizm savunucularındandır. Tek bir paradigmaya bir teoriye bağlılık bilim dışıdır. Bilim tek ölçüt değildir der. Bilimde temel standartlar yoktur. Bilim tek yöntem değildir. Devlet tekelinden bilimi çıkaralım. İnsan neyin iyi neyin kötü olacağını karar verir. Evrensel bilgi yoktur. Her evrensel bilgiye kuşkuyla bakalım der. Metodolojileri bir kenara atalım der. Her bilgi her türlü kaynaktan elde edilebilir. Hiçbir program rasyonel değildir der. Çoğulculuk ilkesi esastır. Sınıflandırmaya karşıdır.

--

--