Türk Dış Politikası
--
TDP2-
Kafkasya İşbirliği Platformu: Öngörülen üyeler: AZERBAYCAN, TÜRKİYE, RUSYA, ERMENİSTAN, GÜRCİSTAN
Taksim Tezi: Kıbrısın tamamının TR’ye bağlanması
TR ABD GERİLİMLERİ: 62 Füze Krizi, 64 Johnson Mektubu, 74 Haşhaş ekimi, 74 İncirlik askıya alınması, 1 Mart Tezkeresi (2003), Çuval Olayı(2003)
Rusya Ortak Güvenlik Ant.: Rusyanın NATOSU
1992- Hocalı Katliamı
NATO 1999'da Kosova’ya müdahale yapıyor. 2008'de Kosova bağımsızlığını kazanıyor.
1963 Ankara Ant. ile TR, AET arasında
Ermeni delilleri: mavi kitap, talat paşa mektupları, rus ressamın çizimi, morgenthau anıları, malta’da türklerin serbest bırakılması
KIBRIS
İngilterenin adadaki varlığını devam ettirmek için koyduğu plan MC Millian Planı 1958
1990'da GKRY AB’ye tam üyelik sürecinde başvurdu.
Annan Planı: Federal Bir devlet, Senato ve Temsilciler meclisi. Mülkiyet Kurulu, Yerleşim sınırlamaları… TSK askeri 2018den sonra 650ye inecek.
Temsilciler meclisi nüfusa oranlı, senato eşit.
1960 KIBRIS Cumhuriyeti- 1963 KANLI NOEL- 1964 TR müdahale kararı — 1964 Johnson Mektubu — 1974 KIBRIS Barış Harekatı — 1975 Türk Federe Devleti — 1983 K.K.T.C — 2004 KOFİ Annan Planı — 2004 Rum kesimi AB üyesi
Nabucco Projesi: Azerbaycan, Türkmenistan doğalgazının TR üzerinden Avrupaya ulaştırılma projesidir.
Tanap: Azerbaycan doğalgazının TR üzerinden avrupaya ulaştırma
MAVİ AKIM: RUSYADAN TR’ye doğalgaz nakli için Karadeniz geçişli boru hattıdır.
TÜRK AKIMI: RUS DOĞALGAZININ TR üzerinden Avrupaya nakli.
Güney AKIM:RUS DOĞALGAZININ KARDENİZDEN AVRUPAYA AKTARMASI. İptal edildi.
Kuzey akım: Baltık denizi
TR-AB → 1999 HELSİNKİ’DE ADAY — 2004 BRÜKSELDE MÜZAKERECİ
TBMM’nin ilk imzaladığı uluslararası ant. Moskova ant. (1921), Moskova ve Kars ant. ile TR’nin doğu sınırları çizilmiş olur.
2006- Karabağ referandumla Sırbistandan ayrılmıştır.
2008 — Kosavanın bağımsızlığı
1952- TR NATO ÜYESİ
Türkmenistanın Üyesi Olduğu Uluslararası Kuruluşlar: İslam İşbirliği Teşkilatı, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı…
TÜRK KENEŞİ: Türk dili konuşan ülkeler arasında işbirliğini teşvik için 2009da kuruldu. TR, AZERBAYCAN, KAZAKİSTAN, KIRGIZİSTAN üyedir. Kurumlar: TÜRKSOY, Türk Akademisi, Türk iş konseyi, TURKPA, Türk Kültür Miras Vakfı
Türkmenistan henüz üye olmamıştır.
6. Zirvede Özbekistan üye olma iradesini ortaya koymuştur.
Macaristan gözlemci üyedir.
Astana süreci (Türkiye — Rusya — İran)
Türkiye, Rusya ve İran arasında Suriye mutabakatı. Suriye’nin toprak bütünlüğünü sağlamak için her türlü tedbirin alınması yönünde mutabakata varıldı. Rusya, Türkiye ve İran’ın inisiyatifiyle gerçekleşen Astana Zirvesi, sürecin garantörü olan üç ülkenin liderinin bir araya geldiği Soçi görüşmesiyle taçlanmıştı. 2017'de Rusya’nın Soçi kentinde düzenlenen ilk zirvenin ardından ikinci zirve Ankara’da gerçekleşti. İran daveti üzerine bir sonraki toplantıların İran’da yapılacak.
Avrasya Ekonomik Birliği — Azerbaycan girmiyor
Azerbaycan üye değil. Kazakistan üyedir. Beyaz Rusya, Kazakistan, kırgızistan, ermenistan üyedir
BİR KEMER BİR YOL PROJESİ
Proje, başta Asya-Avrupa hattındaki önemli ekonomiler arasında bir ulaştırma altyapısı, ticaret ve yatırım bağlantısı kurmayı amaçlıyor. Sonraki zamanlarda küresel bir kapsama ulaşan projenin kara ve denizden iki önemli uluslararası ticaret güzergahı bulunuyor; kuşak kısmını oluşturan İpek Yolu Ekonomik Kuşağı ve yol kısmını oluşturan Deniz İpek Yolu. Türkiye’yi de içine alan yapısıyla, önümüzdeki 50 seneyi şekillendirecek.
Bir kuşak bir yok projesi: Türkiye üzerinden malların Avrupaya aktarılması olacak. Seyahat ve Turizmi canlandırmaya yarayacak.
Projenin geçtiği ülkelerle bağlarını daha da güçlendirmek için çalışmalar yapan Çin büyük önem verdiği proje kapsamında Türkiye’ye daha çok yatırım yapacak.
Dayton Anlaşması
1991–1995 tarihleri arasındaki Hırvatistan Savaşı ve Bosna Savaşı’nı sona erdiren antlaşmadır.
Kosova Savaşı
1999 Kosova Savaşı, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ordusunun, bağımsızlık isteyen Kosova Kurtuluş Ordusu’na karşı yürüttüğü operasyon ve buna karşı NATO’nun başlattığı müdahaledir.
NATO’nun Yugoslavya’ya Saldırısı
Kosovalı Müslümanlara (Arnavut, Türk vb.) yapılan baskının devam etmesi üzerine, NATO, Kosova ve Sırbistan’da bulunan hedeflere Mart 1999 tarihinde hava operasyonlarına başladı.
Aynı zamanda, Kosovalılara karşı, Sırp güçleri tarafından etnik temizliğe başlandı.
Srebrenitsa Katliamı: Temmuz 1995'de Yugoslavya iç savaşı sırasında Sırp ordusu, “Krivaya 95 Harekatı”nın bir parçası olarak Srebrenitsa’yı işgal etmiştir. Yaşanan bu olay bir işgal olarak kalmamış bir katliama dönüşmüştür. Çünkü Bosna — Hersek’in Srebrenitsa kentinde en az 8.372 kişi “Ratko Miladiç” komutasındaki ağır silahlı Sırp ordusu tarafından öldürülmüştür.
Çekiç Güç ( Huzuru Temin Harekâtı)
Körfez Savaşı’ndan sonra, Kuzey Irak’taki Kürtleri Saddam Hüseyin’in saldırılarından korumayı amaçlayan, Amerika Birleşik Devletleri öncülüğünde savaşa katılan diğer müttefik ülkelerin de dahil olduğu ve Türkiye üzerinden gerçekleştirilen askeri harekat.
Afganistan sonsuz özgürlük operasyonu
2008- Rusya Gürcistan müdahalesi
2008’i gösterdiğinde Gürcü birlikleri bağımsızlık ilan edilen Güney Osetya’ya operasyon düzenlemiştir ve binlerce sivil ölmüş, 2 Rus savaş uçağı da düşürülmüştür. Bunun üzerine de Rusya güçlü bir birlikle Osetya’ya girmiş ve Gürcistan ile savaşmaya başlamıştır.
Mersin Akkuyu Nükleer -Rusya ile ortak. İkincisi Sinop
Türksoy Türkeneşinin alt organlarındandır
ABD, NATO ve AB, Kosova’nın bağımsızlığını tanıma konusunda hemfikirdir. 2008'de tek taraflı bağımsızlık ilan edildi. Rusya, Yunanistan, Kıbrıs Cumhuriyeti, Sırbistan, İspanya ve Azerbaycan, bağımsızlığa karşı çıkan devletlerdir.
Türkiye, Arnavutluk, Birleşik Krallık ve Afganistan da Kosova’yı tanıyan ilk ülkelerdendir.
Türkiyenin doğu türkistan politikası
Rusya, fırat kalkanı, zeytindalı operasyonu
Asya kaplanı Tayvan’dan Türkiye’ye “ekonomik iş birliği” çağrısı
Türkiye ile Tayvan arasındaki ticari ve ekonomik ilişkiler devlet desteği olmadan doğal seyrinde sürdürülüyor. İki ülke özel sektör kuruluşları arasındaki ticari, ekonomik ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla Ankara’da “Taipei Kültür Ofisi” ve Taipei’de “Türk Ticaret Ofisi” faaliyet gösteriyor.
Arasında ABD, Kanada, Rusya, Türkiye ve çoğu Avrupa Birliği devletinin olduğu 56 diğer devlette Tayvan “yarı resmi” olarak kültür bürolarıyla temsil edilmektedir. Türkiye ile Tayvan arasında Resmi diplomatik ilişki yok.
KAFKASYA İŞBİRLİĞİ PLATFORMU: Azerbaycan, Rusya, TÜRKİYE, Gürcistan, Ermenistan
KARADENİZ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI: Arnavutluk, TÜRKİYE, Bulgaristan, Yunanistan, Romanya, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Rusya, Moldova, Sırbistan)
AVRASYA EKONOMİK BİRLİĞİ: RUSYA, KAZAKİSTAN, ERMENİSTAN, BELARUS
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, TR, İRAN,PAKİSTAN tarafından kurulan ve diğer Türk devletlerininde dahil olduğu ekonomik örgüttür.
AGİT MİNKS GRUBU: Azerbaycan ve Ermenistan devletlerinin Karabağ sorunu için barışçıl bir çözüm bulmalarını teşvik etme amacıyla, 1992 yılında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı tarafından kurulmuştur.
Uygur Türklerinin acı tarihi: Urumçi katliamı
DIŞ İŞLERİ BAKANLARI
Bekir Sami Bey
Ahmet Muhtar Bey
Yusuf Kemal Tengirşenk
İsmet İNÖNÜ
Şükrü Kaya Bey
Tevfik Rüştü Aras
Şükrü Saraçoğlu
Numan Menemencioğlu
Hasan Saka
Necmettin Sadak
Prof. Fuat Köprülü
Fatin Rüştü Zorlu
Selim R. Sarper
Feridun Cemal Erkin
Hasan Esat Işık
İhsan Sabri Çağlayangil
Osman Olcay
Ü. Haluk Bayülken
Prof. Turan Güneş
Melih Esenbel
İhsan Sabri Çağlayangil
Prof. Gündüz Ökçün
Hayrettin Erkmen
İlter Türkmen
Vahit Melih Halefoğlu
Mesut Yılmaz
Prof. Dr. Ali Bozer
Ahmet Kurtcebe Alptemoçin
İ.Safa Giray
Hikmet Çetin
Mümtaz Soysal
Murat Karayalçın
Erdal İnönü
A. Coşkun Kırca
Deniz Baykal
Prof. Emre Gönensay
Prof. Dr. Tansu Çiller
İsmail Cem
Prof. Dr. Şükrü Sina Gürel
Yaşar Yakış
Abdullah Gül
Ali Babacan
Feridun Hadi Sinirlioğlu
